Universele waarden en China: kan dat?
Onlangs sprak ik een hoge functionaris van een mondiale onderneming die veel zaken in en met China doet. Ik vroeg hem, hoe men omging met het verschil van opvattingen over ethiek tussen China en het Westen. Zijn antwoord was heel duidelijk: ‘niet’. Men accepteert het verschil niet, hoewel men weet dat het bestaat. De mondiale onderneming, die in veel verschillende landen opereert, kan zich niet veroorloven om met verschillende maten te meten afhankelijk van waar men is. Ethiek wordt in dit soort ondernemingen sterk ingevuld als ‘het voldoen aan regels’, ook wel ‘compliance’: de mate waarin men zich aan geldende regels, weten en normen houdt. In mijn werk in het managementonderwijs in China heb ik gemerkt dat men dit begrip wel kent en toepast, maar dat het ethische gevoel van mensen overwegend geworteld is in een andere, oudere cultuur. Universele abstracte waarden en principes staan niet centraal in het Chinese denken. Doen wat in een bepaalde situatie past, is belangri...